Op 17, 18 en 19 december vindt Likeminds bedankt! 2020 plaats! Bij Dansmakers in Amsterdam Noord zijn 4 nieuwe voorstellingen te zien van Giovanni Brand, Dilan Yurdakul, Edna Azulay & Lila Payens en Steff Geelen.
In deze interviewreeks vertellen de makers over hun voorstellingen.
Klik hier voor alle info over het festival, de voorstellingen en voor tickets.
NO MORE ZOMBIE SHIT een nopera
While you’re digging your own grave, we’re finding joy in resistance: come join the army of the tramps
In een wereld van falende systemen, een wereld waarin corruptie zichtbaar aan de oppervlakte ligt, maar die niet beter wordt, met bedrijven die je dwingen te mediteren zodat je Happier and More Productive bent, een wereld waarin je baas een algoritme is en nooit zegt dat je het goed hebt gedaan, een wereld waarin symptoombestrijding schijnbaar genoeg is, een wereld waar degene die de waarheid aan het licht brengt de mond wordt gesnoerd, waarin we langs accounts vol self-healing in bulletpoints scrollen tot we ons lichaam niet meer voelen (en nog steeds best middelmatig zijn, en onveilig gehecht), in een wereld waar het concept “verdeel en heers” nog steeds aan de orde is, zoeken Lila en Edna manieren om vastliggende en beperkende structuren te doorbreken. Een groteske, muzikale ode aan de rommeligheid, de woede, de waanzin, het onredelijke, het irrationele, het niet-verkoopbare, het schijnbaar nutteloze, de hoop boven het cynisme, het lichamelijke, het verlangen, het niet onmiddellijk grijpbare, de verbeelding.
Tekst en performance Edna Azulay en Lila Payens Muziek en vormgeving interbellum Eindregie Tomas Pevenage
Edna en Lila, jullie maken samen deze voorstelling. Kunnen jullie iets vertellen over wie jullie zijn als maker en over jullie samenwerking?
Lila: Ik heb de schrijfopleiding gedaan in Utrecht en daar merkte ik al snel dat ik experimenteler werk dan het standaard theaterstuk met begin-midden-eind. Het gaat veel meer om het ritme. Daarin is de samenwerking met Edna ontstaan: we hebben dezelfde manier van werken. We hebben bijvoorbeeld net heel veel tekst uitgeprint en die zijn we gaan knippen en op andere volgordes gaan leggen. En er is ook een overlap in hoe we over dingen nadenken.
Edna: Wij snappen elkaars denken en ons schrijven vult elkaar aan.
L: We delen een enorme drang naar de vragen hoe te leven in de huidige structuren en vooral hoe daar binnen kunst te maken.
De vraag over structuren zit ook in de omschrijving van de voorstelling die jullie nu maken. Het gaat over ‘falende systemen’ en ‘beperkende structuren’. Waar doelen jullie dan precies op?
L: Hele alledaagse systemen. Zoals een huizenmarkt die niet voor iedereen toegankelijk is. Supermarkten waar je alleen dingen kan kopen waar je het eigenlijk niet echt mee eens bent maar geen andere keuze hebt. Dat er geen grond is om zelfvoorzienend te kunnen zijn. De kledingmarkt. Het zit bijna in alles. Waar geldwinst het doel is… dat wordt altijd corrupt en het wordt altijd ingewikkeld om je er aan te onttrekken.
E: En er is soms ook de illusie van inclusie. Dat er manieren zijn om meer mensen te includeren binnen die systemen. Maar als dat systeem zelf niet verandert, wat betekent die inclusie dan? Het gaat om al die kapitalistische systemen die gebaseerd zijn op schuld en schaarste. Op het idee dat je mee moet doen en je waarde moet bewijzen. En dat je alleen iets waard bent als je meedoet.
L: Wat ook veel terugkomt is de stad. Hoe een stad zich vormt naar de mensen die kunnen uitgeven, die een portemonnee hebben. En hoe dat allemaal groepen mensen uitsluit. De norm is niet realistisch. We proberen ons er allemaal aan te spiegelen maar we zijn het allemaal niet.
E: Veel ervan komt neer op dat systeem van kapitalisme en van waarde.
L: Dat is ook het enige dat we kennen, dus we praten ook de hele tijd binnen dat systeem. En dát is wat wij in de voorstelling proberen te benoemen en te bevragen.
Hoe doen jullie dat?
L: Het is simpel om te benoemen wat er allemaal mis is, maar wij willen juist het plezier vinden in het verzet. Wij zoeken een manier om in de wereld te staan en tegelijkertijd tegenenergie te geven.
E: Het is heel actief. Het is niet een passief ‘als we langs de zijlijn wachten en in de goede dingen geloven dan komt het uiteindelijk wel goed.’ Het is: ‘wij zeggen hier nee tegen, en wat dan wel?’ Welk speelveld opent zich als je nee zegt tegen de zombie shit?
L: je zou het een manifest kunnen noemen. Een muzikaal manifest over hoe dan wel.
E: Maar wij hebben geen sluitend antwoord! Het gaat juist om het rommelige, het niet weten, om het doen van de poging.
L: We willen vooral laten zien dat radicaal anders denken ook heel leuk is. Dat wordt vaak weggezet als puberaal of als ‘dat lukt je toch niet’.
E: Heel veel mensen weten al hoe fucked up alles is dus wij hoeven niet te ontleden wat er precies allemaal fucked up is. Het gaat juist over de poging en het plezier van het denken, van de taal, van het met elkaar samenwerken.
L: van het uitspreken van fantasieën.
E: ik hoop dat het publiek met een geactiveerd of een hoopvol gevoel weggaat. Weer zin heeft gekregen in anders denken. Zelfs al is het op een heel klein niveau.
En muzikaal dus?
L: We werken samen met interbellum, een collectief van vormgevers en muzikanten.
E: de tekst is als muziek.
L: Het is een muzikale reis.
E: We zijn een soort band met elkaar
Tegelijk: The army of the tramps!
En waarom hebben jullie de keuze gemaakt voor een muzikale voorstelling?
L: Gevoelsmatig klopt het. Het heeft te maken met het ritmische en lyrische van de tekst, en ook met de speelsheid en de vreugde die er dan bij komt. Muziek kan de intensiteit hebben om dingen binnen te laten komen zonder dat je het heel erg zwaar hoeft te maken. Muziek kan heel veel doen… het kan dan lijflijk worden. Het komt op een andere manier binnen. En dat wil je. Je wil dat de trillingen van de bas tegelijk binnenkomen met de tekst.
Edna, jij maakt dit jaar voor de derde keer een voorstelling voor Likeminds bedankt! Hoe zou jij het maken voor het festival omschrijven?
E: het voelt voor mij als een ruimte om iets uit te proberen of uit te zoeken. Elke keer dat ik mee heb gedaan was het weer heel anders en heb ik andere dingen geleerd en uitgezocht. Het is heel fijn dat er een plek is waar je je én kunt ontwikkelen én mag laten zien. Voor het publiek is het denk ik tof om jonge makers te zien die iets aan het uitzoeken zijn voor zichzelf en…
L: en die heel vrij zijn.
E: Ja, het is heel vrij. Het hangt onder Likeminds natuurlijk maar je krijgt de vrijheid om je eigen plan uit te werken en wordt daarin ondersteund. Het gaat om wat jij wil doen en onderzoeken en maken. Het is een hele fijne positie om die kans en dat vertrouwen te krijgen, zeker als jonge maker.
Over Edna Azulay & Lila Payens
Lila Payens en Edna Azulay onmoetten elkaar op de schrijfopleiding van de HKU. Ze inspireerden elkaars radicaliteit en studeerden beiden af met een monoloog waarin worstelingen met het systeem centraal staan. In de zomer vonden ze elkaar weer tijdens het maken van een tekst voor de Besmette Stad van deBuren. Binnen dat proces voelden ze het verlangen om met elkaar de vloer op te gaan en de zoektocht naar radicale hoop theatraal te maken.