In gesprek met Yeliz Dogan

Yeliz Doğan is haar nieuwe voorstelling Je bent pittig aan het ontwikkelen bij Likeminds. Samen met multi-muzikant Dizzi Geetha en regisseur Ira Judkovskaja maakt ze een performance over de kracht van zachtheid. Wij gingen met haar in gesprek over haar makerschap en deze voorstelling.

—

Kun je iets meer vertellen over wat jou heeft geïnspireerd om maker te worden?

Yeliz: Wat mij heeft geïnspireerd? Ik denk dat het begon als een innerlijk gevoel. Als kind had ik al beelden in mijn hoofd van solo werk. Het idee dat ik ooit iets alleen zou doen, zat er altijd al. Het voelde als een noodzaak, alsof ik op een gegeven moment een verhaal moest vertellen dat niet in een groep kon. Dat was het moment waarop ik besloot: nu ga ik het doen. Heel impulsief eigenlijk.

Toen ik bij Priscilla Vaudelle speelde, zei ik tegen haar: “Ik wil een solo maken. Wil jij me daarbij helpen?” Zij bracht me in contact met Inge Koks die destijds het RRReuring festival coördineerde. Ik had er dit keer niet bij stilgestaan dat het misschien niet zou lukken, wat normaal wel het geval is. Ik kreeg een go en toen smaakte het naar meer. Dat gaf me het gevoel: hier wil ik mee doorgaan. Het is ook een kans om mijn eigen stempel te drukken, om zelf iets te creëren.

Hoe ontwikkelt zo’n solo zich bij jou? Begin je altijd met schrijven?

Yeliz: Ja, ik begin meestal met schrijven. Het creatieve proces is een soort zeef: ik schrijf alles op en bespreek het dan, bijvoorbeeld met Ira Judkovskaja, met wie ik vaak werk. Zij helpt me om thema’s, lagen en vormen te vinden in mijn werk. Door die gesprekken wordt het steeds duidelijker wat ik echt wil vertellen. En nu schrijf ik samen met haar. Maar het begint altijd met schrijven,gedachten ordenen, een inspiratie map waarin ik foto´s, teksten en muziek bundel. Ik haal vaak inspiratie uit videoclips.Sommige teksten haalden de voorstelling direct, andere niet. Het is altijd een zoektocht.

Mijn eerste werk ging over  de mislukking van de liefde. Ik was het zat, we worden overspoeld met het thema ´liefde´ en de standaard vragen die je gesteld krijgt. Heb je al een partner, wanneer ga je samenwonen, verloven, kinderen?’ Waarom stellen we niet vaker de vraag, wat is je positie ten opzichte van de ander? Wat zeggen de partners die we aantrekken over ons?

Dat werd mijn eerste voorstelling. Nu ben ik bezig met thema’s zoals zachtheid, wat is de kracht van zachtheid en hoe kom je daar? Hoe vrij te zijn van vooroordelen. En wat betekent het om een vrouw van 31 te zijn. Hoe verhoud ik me tot de wereld, wat als dromen niet uitkomen? Wat gebeurt er als je nieuwe dromen maakt? Dat zijn dingen waar ik in deze fase mee bezig ben.

Heb je rolmodellen of thema’s die je inspireren?

Yeliz: Mijn inspiratie komt niet per se van grote namen. Maar vrienden en familie, zijn mijn rolmodellen. Hoe ze in het leven staan of de gesprekken die ik met hen voer. Of mensen die ondanks veel tegenslag, kunnen bouncen in hun veerkracht, vind ik ook inspirerend.

Qua thema’s probeer ik vaak maatschappelijke onderwerpen aan te kaarten, maar altijd met een twist. Bijvoorbeeld: opgekropte gevoelens of verhalen die normaal in een hoekje blijven liggen. Ik wil mensen een andere kijk geven, zonder een pasklare boodschap op te dringen.

Wat trekt je meer aan: solo werken of samenwerken?

Yeliz: Beide hebben iets. Solo werken geeft me de vrijheid om mijn eigen wereld te creëren, maar ik mis soms ook de dynamiek van tegenspelers. In deze voorstelling werk ik bijvoorbeeld met Dizzi Geetha, een live multi-muzikant. Dat geeft zo’n extra laag aan het werk. Het is heerlijk om na een voorstelling even met haar na te praten over wat we hebben gedaan.

Wat is de stempel die je op je werk achterlaat?

Yeliz: Dat vind ik een lastige vraag. Als ik kijk naar wat ik probeer door te geven, is het dat je jezelf moet durven uitdragen. Je stem laten horen, in je kracht staan. Mijn werk voelt als een uitnodiging: Kom even in mijn woonkamer zitten en luister. Ik probeer ook altijd mee te geven dat je pad niet vastligt. Keuzes die je vroeger hebt gemaakt, hoeven niet de uitkomst van het nu te bepalen. Jij hebt regie over je eigen verhaal, tot op zekere hoogte.

Wat betekent lesgeven voor jou?

Yeliz: Lesgeven vind ik geweldig. Het is een mooie tegenhanger van het werken in de theaterwereld. Ik geef drama- en theater les aan groepen met verschillende achtergronden, zoals mensen met een licht verstandelijke beperking of gedragsproblemen. Het is inspirerend hoe filterloos ze zijn. Hun eerlijkheid en humor verzachten mijn stress. Bovendien geeft het me de kans om alles wat ik zelf leer en ervaar, weer door te geven.

Heb je wensen voor de toekomst, voor jezelf of de theaterwereld?

Yeliz:  Ja genoeg, ze liggen al klaar op de plank, is alleen nog een kwestie van uitkomen.
Voor mezelf hoop ik gewoon mijn werk te kunnen blijven maken en groeien als maker. Voor de theaterwereld…ik vind het heftig hoe de sector er nu voorstaat. Er gaat zoveel verloren, terwijl theater zo belangrijk is. Het zorgt voor empathie en verbinding, en dat is in deze ‘gezellige’ tijd ver te zoeken.

—

Je bent pittig gaat op 1 februari 2025 in premiere. Try-outs vinden plaats op 30 en 31 januari. Voor meer info en tickets klik hier.

Portretfoto’s door: Lowie van der Grinten