Kan je iets vertellen over Opening Statement, de voorstelling die je maakt voor Likeminds bedankt?
Opening Statement is een voorstelling over klimaatcrisis. Ik zie dat veel mensen – ikzelf ook – zich verlamd voelen. Ze willen graag tot actie overgaan of hebben door dat er iets moet veranderen, maar hebben geen idee hoe. Zowel op een breder maatschappelijk niveau door niet weten welke maatregelen er precies nodig zijn, als op persoonlijk niveau door niet weten hoe je je ertoe moet verhouden. Mensen slingeren heen en weer tussen hoop en wanhoop, met een gevoel van onmacht dat altijd blijft.

De voorstelling komt voort vanuit de vraag hoe het komt dat we ons zo verlamd voelen. En hoe het komt dat er niets verandert, terwijl we het over veel dingen eens zijn dat ze anders moeten of moreel niet juist zijn. In Opening Statement komen al die verschillende stemmen – de hoop, de wanhoop, het optimisme, het pessimisme – samen. Ze worden naast en tegenover elkaar gezet om te kijken of er een manier is om al die stemmen samen tot iets constructiefs te laten leiden, in plaats van elkaar te blokkeren.

Klinkt hoopvol. Hoop je dat het publiek ook zo naar buiten gaat?
Dat is wel de bedoeling. Ik weet alleen niet of hoopvol per se het goede woord is. Ik wil eerder dat de voorstelling activerend is. Hoop kan namelijk ook verlammend zijn. Je plaatst het daarmee buiten jezelf. Terwijl, als het lukt om echt activerend te zijn, dan heeft dat een langere nasleep en kunnen mensen dat zelf gaan invullen en erover na gaan denken.

Er bestaat volgens mij ook geen groot onderscheid tussen denken en doen als het over zoiets fundamenteels gaat. Het nadenken – over hoe je bijvoorbeeld gemeenschappen kan vormen die op een bepaalde manier politieke invloed kunnen uitoefenen of over hoe je van beneden naar boven dingen kan organiseren om zo de politiek onder druk te zetten – dat is deels dingen doen maar het is ook een manier van denken. De voorstelling moet ook niet eindigen met ‘jullie moeten nu dit en dit doen’, want dan wordt het weer van buitenaf opgelegd. Dan kan je als publiek denken: ‘we doen dit en dat en daarna kunnen we het weer vergeten.’ Dit is juist een voorstelling die in z’n kracht vindt doordat er dadelijk veel mensen zitten en er een gezamenlijk gevoel van mogelijkheden kan ontstaan.

De voorstelling wordt omschreven als lecture performance. Wat kunnen we ons daar bij voorstellen?
Het is een lecture performance in de zin dat het heel tekstueel is. De twee acteurs – Claire Bender en Samir Veen – nemen een stuk of 10 personages aan en al die personages pleiten voor hun manier van denken. Bijvoorbeeld een pessimist die pleit dat er geen hoop meer is en dat we dat met z’n allen moet accepteren, maar ook de optimisten die heel erg geloven in de kracht van de menselijke innovatie. Ik probeer een gebied op te zoeken waarin elk personage geloofwaardig is en ook theatraal interessant is.

Claire Bender en Samir Veen spelen deze voorstelling. Kan je iets vertellen over waarom je met hen wilde werken voor deze voorstelling?
Ik ken ze allebei goed en vind ze heel goed passen bij de voorstelling. We kunnen het samen goed over de thematiek hebben, en zij kunnen ook scherp zijn op wat de voorstelling probeert te communiceren. Hun manier van spelen past bij wat ik wil met Opening Statement: net op de grens tussen naturel en aangezet naturel. Dat kunnen zij. Ik kijk er heel erg naar uit om dit met hen te gaan doen.

Joeri Heegstra (1993) heeft Performance gestudeerd aan de Toneelacademie Maastricht en is sindsdien werkzaam als regisseur, acteur en geluidsontwerper. Hij maakt sociaal-maatschappelijk geëngageerde voorstellingen die de grens van theater en activisme onderzoeken en is momenteel vooral bezig met klimaatverandering – het grootste thema van onze tijd. Als acteur is hij betrokken bij onder andere het Vlaamse gezelschap Ontroerend Goed, waar hij speelt in de voorstellingen £¥€$ en A Game of You.